Paçavra Hastalığı Nasıl Olur ?

Deniz

New member
Paçavra Hastalığı Nedir?

Paçavra hastalığı, halk arasında "şark hastalığı" veya "paçavra" olarak bilinen, bulaşıcı ve genellikle hayvanlardan insanlara geçen bir hastalıktır. Halk arasında bu hastalığın adı, hastalığın belirtilerine bağlı olarak halk arasında yerleşmiş bir tabirdir. Tıp literatüründe, bu hastalık genellikle "tularemi" olarak adlandırılmaktadır. Tularemi, Fransız biyolog Edward Tulare'nin adını aldığı bir enfeksiyon hastalığıdır ve çeşitli bakterilerin neden olduğu bir hastalık olarak bilinir. Paçavra hastalığı, özellikle kemirgenler, tavşanlar ve bazı böcekler aracılığıyla insanlara geçebilmektedir.

Paçavra Hastalığının Nedenleri Nelerdir?

Paçavra hastalığının nedeni, *Francisella tularensis* adlı bakterinin vücuda girmesidir. Bu bakteri, genellikle enfekte olmuş hayvanların dokuları, kanları, vücut sıvıları ve dışkıları ile temas yoluyla insanlara geçebilir. Hastalık, genellikle kemirgenler (örneğin sıçanlar), tavşanlar ve diğer küçük memeliler gibi hayvanlardan insanlara bulaşır. Bununla birlikte, enfekte böcekler, özellikle keneler ve sinekler de hastalığın yayılmasında etkili olabilir. Paçavra hastalığı, hayvanların öldürülmesi veya avlanması sırasında temas yoluyla da bulaşabilmektedir.

Paçavra Hastalığının Belirtileri Nelerdir?

Paçavra hastalığının belirtileri, enfeksiyonun türüne ve şiddetine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Bu hastalık genellikle akut bir başlangıç gösterir ve semptomlar birkaç gün içinde kendini gösterir. En yaygın belirtiler arasında:

1. **Ateş**: Genellikle yüksek ateş, hastalığın ilk belirtisidir. Bu ateş, ani ve şiddetli bir şekilde yükselir.

2. **Titreme ve Terleme**: Yüksek ateşe bağlı olarak vücutta titreme, ardından terleme görülmesi sık karşılaşılan bir durumdur.

3. **Baş Ağrısı ve Kas Ağrıları**: Paçavra hastalığı, baş ağrısı ve yaygın kas ağrıları ile kendini gösterebilir. Kaslarda genel bir halsizlik de yaşanabilir.

4. **Lenf Bezlerinde Şişlik**: Hastalar sıklıkla boyun, koltuk altı veya kasık bölgesindeki lenf bezlerinde şişlik ve hassasiyet hissederler.

5. **Yorgunluk ve Halsizlik**: Paçavra hastalığı, kişinin genel sağlığını olumsuz etkileyerek aşırı yorgunluk ve halsizlik yaratabilir.

6. **Kusma ve Mide Bulantısı**: Mide bulantısı ve kusma, bazı vakalarda gözlemlenebilir.

Paçavra hastalığı farklı türlerde enfeksiyonlara yol açabilir ve her tür farklı semptomlarla kendini gösterebilir. Örneğin, deri yoluyla enfeksiyon, böcek ısırıkları veya kesiklerden sonra meydana gelebilirken; akciğer yoluyla bulaşan tularemi, öksürük ve göğüs ağrısı gibi solunum sistemi belirtilerine neden olabilir.

Paçavra Hastalığının Tanısı Nasıl Konur?

Paçavra hastalığının tanısı, bir dizi laboratuvar testi ile konulabilir. İlk olarak, hasta tarafından bildirilen semptomlar ve hastalık geçmişi dikkate alınarak klinik bir değerlendirme yapılır. Ardından, aşağıdaki testler uygulanabilir:

1. **Kan Testleri**: Tularemi bakterisine karşı bağışıklık yanıtı ölçülerek tanı konulabilir.

2. **Bakteriyolojik Kültürler**: Enfekte olmuş doku veya kan örneklerinden bakteri kültürü alınıp, *Francisella tularensis* bakterisinin varlığı doğrulanabilir.

3. **Serolojik Testler**: Kan örneğinde tularemiye karşı oluşan antikorları tespit etmek amacıyla serolojik testler yapılabilir.

4. **PCR Testleri**: Bakterinin genetik materyalini tespit etmek amacıyla PCR (polimeraz zincir reaksiyonu) testleri de uygulanabilir.

Bütün bu testler, doğru ve hızlı bir tanı koymak için önemlidir.

Paçavra Hastalığının Tedavisi Nasıl Yapılır?

Paçavra hastalığının tedavisi, genellikle antibiyotiklerle yapılır. *Francisella tularensis* bakterisi, genellikle streptomisin, gentamisin veya doksisiklin gibi antibiyotiklere duyarlıdır. Tedaviye erken başlanması, hastalığın komplikasyonlarını önlemek açısından çok önemlidir. Antibiyotik tedavisi, hastalığın yayılmasını engeller ve iyileşme sürecini hızlandırır. Tedavi süreci, genellikle hastalığın türüne ve şiddetine bağlı olarak birkaç hafta sürebilir.

Ayrıca, hastalar dinlenmeli ve yeterli sıvı alımına özen göstermelidir. Tedavi edilmezse, hastalık ciddi komplikasyonlara yol açabilir ve ölüme sebep olabilir. Erken tanı ve tedavi, hastalığın seyrini olumlu yönde etkileyebilir.

Paçavra Hastalığı Nasıl Bulaşır?

Paçavra hastalığı, başta enfekte hayvanlar olmak üzere, çeşitli yollarla insana geçebilir. Bu yollar şunlardır:

1. **Hayvanlar Aracılığıyla Bulaşma**: Enfekte olmuş hayvanların kanı, dışkısı, idrarı veya dokuları ile temas, hastalığın en yaygın bulaşma yoludur.

2. **Böcek ısırıkları**: Keneler ve diğer böcekler, hastalığı taşıyan bakteriyi insanlara bulaştırabilir.

3. **Solunum Yoluyla Bulaşma**: Akciğer enfeksiyonu durumunda, enfekte hayvanlardan gelen hava yolu ile bulaşma mümkündür.

4. **Yaralar ve Kesikler**: Enfekte hayvanların dokularına temas eden kesikler ve yaralar da hastalığın bulaşma yolu olabilir.

Bu nedenle, paçavra hastalığının yayılmasını engellemek için, hastalığın yayılabileceği bölgelerde koruyucu önlemler almak son derece önemlidir. İnsanların enfekte olmuş hayvanlarla temastan kaçınmaları ve böcek ısırıklarına karşı tedbir almaları gerekmektedir.

Paçavra Hastalığı Önlenebilir Mi?

Paçavra hastalığından korunmak için çeşitli önlemler alınabilir. Bunlar arasında:

1. **Koruyucu Giysiler Giyilmesi**: Enfekte olabilecek bölgelerde çalışan kişilerin koruyucu giysiler giymesi, hastalığın bulaşma riskini azaltabilir.

2. **Böcek Koruyucu Kullanımı**: Kenelerden korunmak için böcek kovucu spreyler kullanmak önemlidir.

3. **Hayvanlarla Temasın Sınırlandırılması**: Enfekte olabilecek hayvanlarla temastan kaçınılması gerekmektedir.

4. **Sağlık ve Hijyen Kurallarına Uymak**: Elleri sık sık yıkamak, hayvanların etleriyle uğraşırken dikkatli olmak ve doğru temizlik yöntemleri uygulamak enfeksiyon riskini azaltabilir.

Paçavra hastalığı, ciddi bir sağlık riski oluşturmakla birlikte, zamanında teşhis ve tedavi ile iyileştirilebilen bir hastalıktır. Erken müdahale, hastalığın komplikasyonlarını önleyebilir ve iyileşme sürecini hızlandırabilir.